Liên Hợp Quốc: Tổ chức quốc tế lớn nhất thế giới

Liên Hợp Quốc là một tổ chức quan trọng trong hệ thống chính trị quốc tế. LHQ đã và đang đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh và phát triển của thế giới.

Liên hợp quốc là gì?

Liên Hợp Quốc (LHQ) là một tổ chức liên chính phủ quốc tế, có trụ sở chính tại Thành phố New York, Hoa Kỳ. LHQ được thành lập vào ngày 24 tháng 10 năm 1945, sau Thế chiến II, với mục tiêu duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa các quốc gia, thực hiện sự hợp tác quốc tế và làm trung tâm điều hòa các nỗ lực quốc tế hướng đến các mục tiêu chung.

Trụ sở chính của Liên Hợp Quốc tại New York, Hoa Kỳ. 

LHQ có 193 quốc gia thành viên, bao gồm tất cả các quốc gia độc lập trên thế giới. Các quốc gia thành viên có quyền bỏ phiếu tại các cơ quan của LHQ và tham gia các hoạt động của LHQ.

LHQ có một hệ thống các cơ quan gồm Đại hội đồng, Hội đồng Bảo an, Hội đồng Kinh tế và Xã hội, Hội đồng Nhân quyền, Tòa án Công lý Quốc tế và Ban Thư ký. Các cơ quan này chịu trách nhiệm thực hiện các mục tiêu và nguyên tắc của LHQ.

Tính đến ngày 22 tháng 7 năm 2023, Liên Hợp Quốc có 193 quốc gia thành viên. Đây là tất cả các quốc gia độc lập trên thế giới. Quốc gia thành viên mới nhất của Liên Hợp Quốc là Cộng hòa Nam Sudan, gia nhập vào ngày 14 tháng 7 năm 2011.

Để trở thành thành viên của Liên Hợp Quốc, một quốc gia phải đáp ứng các tiêu chí sau:

• Là một quốc gia độc lập.
• Có ý chí hòa bình và sẵn sàng tuân thủ Hiến chương Liên Hợp Quốc.
• Được Đại hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua.

Vai trò của liên hợp quốc

Vai trò trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế: LHQ có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa xung đột vũ trang, giải quyết các xung đột vũ trang đang diễn ra và tái thiết sau xung đột. LHQ cũng có vai trò trong việc giải trừ quân bị và không phổ biến vũ khí hạt nhân.

Vai trò trong thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội: LHQ có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của các nước thành viên, đặc biệt là các nước đang phát triển. LHQ cung cấp viện trợ, hỗ trợ kỹ thuật và đào tạo cho các nước đang phát triển trong các lĩnh vực như nông nghiệp, y tế, giáo dục, v.v.

Vai trò trong bảo vệ nhân quyền: LHQ có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ nhân quyền của tất cả mọi người, không phân biệt chủng tộc, tôn giáo, giới tính, v.v. LHQ đã ban hành nhiều văn kiện quốc tế về nhân quyền, như Tuyên ngôn Nhân quyền, Công ước Quốc tế về Quyền Dân sự và Chính trị, Công ước Quốc tế về Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa, v.v.

Các cơ quan chính của Liên hợp quốc

Liên Hợp Quốc (LHQ) có sáu cơ quan chính, mỗi cơ quan có trách nhiệm thực hiện một lĩnh vực cụ thể. Các cơ quan chính của Liên Hợp Quốc bao gồm:

• Đại hội đồng là cơ quan lập pháp của Liên Hợp Quốc. Nó bao gồm tất cả 193 quốc gia thành viên và có quyền bỏ phiếu trong tất cả các vấn đề thuộc thẩm quyền của LHQ.

• Hội đồng Bảo an là cơ quan hành pháp của Liên Hợp Quốc. Nó có trách nhiệm duy trì hòa bình và an ninh quốc tế. Hội đồng Bảo an có năm thành viên thường trực (Nga, Trung Quốc, Pháp, Anh, Hoa Kỳ) và mười thành viên không thường trực được bầu lại hai năm một lần.
• Hội đồng Kinh tế và Xã hội là cơ quan phụ trách các vấn đề kinh tế và xã hội của Liên Hợp Quốc. Nó thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của các quốc gia thành viên, đặc biệt là các nước đang phát triển. Hội đồng Kinh tế và Xã hội có 54 thành viên được bầu lại ba năm một lần.
• Tòa án Công lý Quốc tế là cơ quan tư pháp của Liên Hợp Quốc. Nó giải quyết các tranh chấp quốc tế theo luật pháp quốc tế. Tòa án Công lý Quốc tế có 15 thẩm phán được bầu lại chín năm một lần.

• Ban thư ký là cơ quan hành chính của Liên Hợp Quốc. Nó chịu trách nhiệm thực hiện các quyết định của các cơ quan chính của LHQ. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc là người đứng đầu Ban thư ký và được Đại hội đồng bầu lại năm năm một lần.

Ngoài các cơ quan chính này, Liên Hợp Quốc còn có một số cơ quan chuyên môn và các cơ quan liên kết. Các cơ quan chuyên môn chịu trách nhiệm về các lĩnh vực cụ thể, như y tế, giáo dục, nông nghiệp, v.v. Các cơ quan liên kết là các tổ chức phi chính phủ có mối quan hệ hợp tác với Liên Hợp Quốc.

Nguyên tắc hoạt động của liên hợp quốc

Liên hợp quốc là một tổ chức quốc tế với mục tiêu duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, thúc đẩy quan hệ hữu nghị giữa các quốc gia, thực hiện sự hợp tác quốc tế và làm trung tâm điều hòa các nỗ lực quốc tế hướng đến các mục tiêu chung. Để đạt được các mục tiêu này, Liên hợp quốc đã đề ra một số nguyên tắc hoạt động, bao gồm…

• Bình đẳng về chủ quyền quốc gia: Tất cả các quốc gia thành viên đều có quyền bình đẳng, bất kể kích thước, sức mạnh hay trình độ phát triển.
• Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị quốc gia: Không quốc gia nào có quyền sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực chống lại chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ hoặc độc lập chính trị của quốc gia khác.
• Không Can thiệp vào công việc nội bộ các quốc gia: Mỗi quốc gia có quyền tự do lựa chọn hệ thống chính trị, kinh tế và xã hội của mình mà không bị can thiệp từ bên ngoài
• Giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình: Các quốc gia thành viên phải giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực.
• Tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế: Các quốc gia thành viên phải tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế của mình, bao gồm các nghĩa vụ được quy định trong Hiến chương Liên Hợp Quốc và các văn kiện pháp lý quốc tế khác.
• Tôn trọng quyền con người và các quyền tự do cơ bản của con người: Liên Hợp Quốc cam kết bảo vệ quyền con người và các quyền tự do cơ bản của con người.
• Thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội: Liên Hợp Quốc thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của các quốc gia thành viên, đặc biệt là các nước đang phát triển.