Hội nghị Ianta, còn được gọi là Hội nghị Crimea, diễn ra từ ngày 4 đến ngày 11 tháng 2 năm 1945 tại thành phố Ianta, Liên Xô. Hội nghị này được triệu tập bởi ba cường quốc Đồng minh là Liên Xô, Mỹ, Anh để bàn bạc và thống nhất các vấn đề quan trọng sau chiến tranh, nhằm ngăn chặn chiến tranh thế giới mới và thiết lập một trật tự thế giới mới.
Hội nghị Ianta diễn ra trong hoàn cảnh nào?
Hội nghị Ianta diễn ra trong bối cảnh Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào giai đoạn kết thúc. Đến tháng 2 năm 1945, quân Đồng minh đã giải phóng phần lớn châu Âu và tiến vào Đức. Ở mặt trận châu Á – Thái Bình Dương, quân Đồng minh cũng đang giành được những thắng lợi quan trọng.
Trong bối cảnh đó, ba cường quốc Liên Xô, Mỹ, Anh quyết định triệu tập Hội nghị Ianta để bàn bạc và thống nhất các vấn đề quan trọng sau chiến tranh, nhằm ngăn chặn chiến tranh thế giới mới và thiết lập một trật tự thế giới mới.
Hội nghị Ianta diễn ra từ ngày 4 đến ngày 11 tháng 2 năm 1945 tại thành phố Ianta, Liên Xô. Các quyết định của Hội nghị Ianta có tác động sâu sắc đến tương lai của thế giới, dẫn đến sự phân chia thế giới thành hai phe đối lập, hình thành trật tự thế giới mới.
Hội nghị Ianta diễn ra ở đâu?
Hội nghị Ianta diễn ra tại thành phố Ianta, Liên Xô, từ ngày 4 đến ngày 11 tháng 2 năm 1945. Thành phố Ianta nằm ở bán đảo Crimea, thuộc vùng biển Đen. Đây là một thành phố nghỉ dưỡng nổi tiếng của Liên Xô trước đây
Nội dung hội nghị Ianta
Sau nhiều ngày đàm phán, nguyên thủ của Liên Xô, Hoa Kỳ và Anh đã đạt được thỏa thuận chính tại Hội nghị Ianta như sau:
Thứ nhất, đây là mục tiêu chung của ba cường quốc tham dự Hội nghị Ianta. Để nhanh chóng kết thúc chiến tranh, sau khi đánh bại nước Đức phát xít, Liên Xô sẽ tham chiến chống Nhật ở Châu Á.
Thứ hai, ba cường quốc nhất trí thành lập một tổ chức quốc tế để giữ gìn hòa bình, an ninh và trật tự thế giới sau chiến tranh. Dự thảo Hiến chương Liên hợp quốc đã được thông qua tại Hội nghị Ianta.
Cuối cùng, Các quốc gia đã đồng thuận về việc triển khai quân lực tại các khu vực nhất định nhằm đánh bại lực lượng quân đội phát xít, cũng như phân chia các khu vực ảnh hưởng tại châu Âu và châu Á.
Đồng thời, họ đã đồng lòng thêm Pháp vào để chia Đức thành bốn khu vực chiếm đóng và đặt ra các điều kiện về đền bù chiến tranh. Các quốc gia cũng đã đồng thuận về việc buộc Đức phải tiến hành quá trình phi phát xít hóa, phi quân sự hóa và dân chủ hóa. Chiến tranh bồi thường sẽ được thực hiện thông qua việc tịch thu tài sản.
- Ở Châu Âu: Đức sẽ bị chia thành bốn khu vực chiếm đóng, do bốn cường quốc Đồng minh kiểm soát. Berlin, thủ đô của Đức, cũng sẽ bị chia thành bốn khu vực chiếm đóng.
- Ở châu Á: 2-3 tháng sau khi kết thúc chiến tranh ở châu Âu và các nước châu Á khác, Liên Xô tham gia hội nghị thống nhất về cuộc chiến với Nhật Bản; khôi phục lợi ích của Nga sau khi bị mất trong Chiến tranh Nga-Nhật (1904-1905); Mông Cổ giữ nguyên hiện trạng.
So với trật tự hệ thống Vecxai-Oasinhtơn, Hội nghị Ianta đã giải quyết các vấn đề quân sự, chính trị, lãnh thổ và bồi thường sau chiến tranh với các nước thắng bại một cách thỏa đáng hơn.
Cơ quan duy trì hòa bình và an ninh trật tự của Liên Hợp Quốc cũng đã có sự tiến bộ so với Hội Quốc Liên trước đó. Sau khi Hội nghị Ianta kết thúc, những quyết định của nó đã trở thành nền tảng cho trật tự thế giới mới, hay còn được biết đến như “Trật tự hai cực Ianta”.
Hội nghị Ianta không thông qua quyết định nào?
Các quyết định của Hội nghị Ianta có tác động sâu sắc đến tương lai của thế giới, dẫn đến sự phân chia thế giới thành hai phe đối lập, hình thành trật tự thế giới mới. Tuy nhiên, cũng có một số quyết định mà Hội nghị Ianta không thông qua, bao gồm:
- Câu hỏi về việc thành lập Liên hợp quốc: Các nhà lãnh đạo của ba cường quốc Đồng minh đã nhất trí thành lập một tổ chức quốc tế để giữ gìn hòa bình, an ninh và trật tự thế giới sau chiến tranh. Tuy nhiên, họ vẫn chưa thống nhất về các vấn đề cụ thể như cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ và quyền hạn của Liên hợp quốc. Những vấn đề này sẽ được thảo luận và thống nhất tại Hội nghị San Francisco, diễn ra từ ngày 25 tháng 4 đến ngày 26 tháng 6 năm 1945.
- Câu hỏi về việc giải quyết vấn đề Đức sau chiến tranh: Các nhà lãnh đạo của ba cường quốc Đồng minh đã thống nhất rằng Đức sẽ bị chia thành bốn khu vực chiếm đóng, do bốn cường quốc Đồng minh kiểm soát. Tuy nhiên, họ vẫn chưa thống nhất về các vấn đề cụ thể như phạm vi lãnh thổ của mỗi khu vực, chính sách đối nội và đối ngoại của các khu vực chiếm đóng. Những vấn đề này sẽ được thảo luận và thống nhất tại Hội nghị Potsdam, diễn ra từ ngày 17 tháng 7 đến ngày 2 tháng 8 năm 1945.
- Câu hỏi về việc giải quyết vấn đề Đông Dương: Các nhà lãnh đạo của ba cường quốc Đồng minh đã nhất trí trao trả quyền tự do cho các dân tộc ở Đông Dương sau khi chiến tranh kết thúc. Tuy nhiên, họ vẫn chưa thống nhất về thời điểm và cách thức trao trả quyền tự do cho các dân tộc ở Đông Dương. Những vấn đề này sẽ được thảo luận và thống nhất tại Hội nghị Potsdam.
Hệ quả của hội nghị Ianta
Có thể thấy rằng những quyết định của Hội nghị Ianta đều rất quan trọng và tạo ra những hệ quả như sau:
- Hội nghị Ianta đã tạo ra nhiều hệ quả lớn trong lịch sử thế giới. Đầu tiên, nó ảnh hưởng đến bản chất của xung đột toàn cầu, chuyển đổi các nước đang phát triển và thuộc địa thành tâm điểm cho xung đột giữa các quốc gia lớn.
- Hệ quả quan trọng khác là sự chia rẽ giữa các cường quốc, dẫn đến chiến tranh lạnh giữa Mỹ (Tư bản chủ nghĩa) và Liên Xô (Xã hội chủ nghĩa). Điều này kéo dài đến những năm 1990 khi Liên Xô tan rã.
- Hội nghị Ianta cũng là nguồn gốc của nhiều xung đột, bao gồm chiến tranh Triều Tiên và Việt Nam, đồng thời tạo ra sự tăng cường của các quốc gia nhỏ hơn.
- Một hệ quả khác là sự mất cân bằng kinh tế và chính trị, tạo ra sự chênh lệch lớn giữa các quốc gia giàu và nghèo, góp phần vào các phong trào đấu tranh cho quyền công bằng và bình đẳng.
- Hội nghị Ianta còn tạo ra tình trạng bất ổn và mâu thuẫn địa chính trị toàn cầu, tạo ra cuộc chạy đua vũ trang giữa Mỹ và Liên Xô, đe dọa sự ổn định của trật tự thế giới.
Các nước tham gia và không tham gia hội nghị Ianta
*Các nước tham gia Hội nghị Ianta bao gồm:
- Liên Xô: Đại diện là Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô Iosif Stalin.
- Mỹ: Đại diện là Tổng thống Hoa Kỳ Franklin D. Roosevelt.
- Anh: Đại diện là Thủ tướng Anh Winston Churchill.
*Các quốc gia không tham gia Hội nghị Ianta:
– Ngoài ba cường quốc Đồng minh trên, các quốc gia khác không tham gia Hội nghị Ianta bao gồm:
- Trung Quốc: Đại diện Trung Quốc là Tưởng Giới Thạch, nhưng ông đã không đến dự Hội nghị Ianta. Thay vào đó, Trung Quốc được đại diện bởi Ngoại trưởng Trung Quốc Tưởng Trung Min.
- Pháp: Đại diện Pháp là Thủ tướng Pháp Charles de Gaulle.
- Các quốc gia châu Âu khác: Các quốc gia châu Âu khác, bao gồm Pháp, Italy, Hà Lan, Bỉ,… cũng không được mời tham dự Hội nghị Ianta.
– Lý do các quốc gia không tham gia Hội nghị Ianta:
- Có nhiều lý do khiến các quốc gia không tham gia Hội nghị Ianta. Đối với Trung Quốc, Tưởng Giới Thạch đã không đến dự Hội nghị Ianta vì ông không đồng ý với việc Liên Xô sẽ tham chiến chống Nhật ở Châu Á. Đối với Pháp, Thủ tướng Charles de Gaulle không được mời tham dự Hội nghị Ianta vì ông là một nhân vật độc lập và không chịu sự kiểm soát của các cường quốc Đồng minh. Đối với các quốc gia châu Âu khác, họ không được mời tham dự Hội nghị Ianta vì các cường quốc Đồng minh muốn giữ quyền kiểm soát đối với các vấn đề liên quan đến châu Âu sau chiến tranh.
Ý nghĩa của hội nghị Ianta
Hội nghị Ianta là một sự kiện quan trọng trong lịch sử thế giới và có ý nghĩa lớn đối với trật tự thế giới trong nhiều khía cạnh:
- Đánh dấu bước ngoặt trong Thế chiến II: Hội nghị Ianta đã đưa ra những quyết định quan trọng, tạo ra bước ngoặt trong chiến tranh. Quyết định phân chia Đức đã làm cho Đức trở nên yếu hơn và trở thành một vùng đất tranh chấp giữa các cường quốc trong thập kỷ tiếp theo.
- Xác lập cơ sở cho Liên Hợp Quốc: Hội nghị Ianta đã thúc đẩy việc thành lập Liên Hợp Quốc, tổ chức quốc tế mới nhằm thúc đẩy hòa bình và an ninh thế giới. Liên Hợp Quốc đã trở thành một thực thể quan trọng trong việc duy trì hòa bình và an ninh toàn cầu.
- Đặt nền tảng cho sự cạnh tranh giữa các cường quốc: Hội nghị Ianta đã xác định quyền lợi và ủng hộ cho các nước đồng minh như Anh, Pháp và Liên Xô trong việc đánh bại Đức. Những quyết định này ảnh hưởng đến sự phân chia thế giới sau chiến tranh và mở đường cho sự cạnh tranh giữa các cường quốc.
- Đưa ra thông điệp về sự hợp tác quốc tế: Hội nghị Ianta đã thể hiện ý chí của các quốc gia đồng minh trong việc hợp tác quốc tế để đánh bại chủ nghĩa phát xít và duy trì hòa bình toàn cầu, mở đường cho sự hợp tác và liên kết giữa các quốc gia trên toàn thế giới.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về nội dung Một trong những điểm quan trọng của Hội nghị Ianta. Chúng tôi mong rằng những thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về nội dung này.